Wielowymiarowość postaw patriotycznych
Przykład rodziny Smoleńskich z Grabienic Małych z drugiej połowy XIX i początku XX wieku
Abstrakt
W opracowaniu wskazuje się, że rodzina Smoleńskich z Grabienic Małych stanowiła typowy przykład przechodzenia w drugiej połowie XIX w. z stanu drobnoszlacheckiego w inteligencję. Rzeczywistość polityczna, funkcjonowanie pod zaborami kształtowały szczególne postawy patriotyczne nowo tworzącej się inteligencji. Postawy te ujawniały się w wielowymiarowości form, od aktywności insurekcyjnej w pierwszej połowie XIX w. po urzeczywistnianie ideałów pozytywistycznych w drugiej połowie XIX w. i aktywności kulturowej na początku XX w. Pojmowanie patriotyzmu jako solidnej pracy u podstaw przez członków rodziny Smoleńskich, jak też ich zdolności duchowe doprowadziły ich do pozycji luminarzy polskiego życia kulturowego. Z punktu widzenia generowania postaw patriotycznych szczególną rolę pełnił historyk i pedagog Władysław Smoleński (1851–1926) – jeden z najwybitniejszych przedstawicieli pozytywizmu warszawskiego.
Downloads
Bibliografia
Borowski J., Grób Balbiny ze Smosarskich Smoleńskiej na cmentarzu parafialnym w Uniecku, „Nasze Korzenie”, 2013, nr 4.
Chodubski A., O rodzinie Smoleńskich z Grabienic Małych, „Notatki Płockie”, 1994, nr 3.
Fita S., Pokolenie Szkoły Głównej, Warszawa 1980.
Grabski A. F., Dzieje Polski widział jako historię narodu (o Władysławie Smoleńskim 1851–1926), w: Wielcy humanistyki polskiej, red. J. Górski, Wrocław–Warszawa–Kraków, 1991.
Grzybowski M. M., Duchowieństwo diecezji płockiej. Wiek XIX, t. 2, Płock 2010.
Ile ojczyzn? Ile patriotyzmów?, red. M. Syska, Warszawa 2007.
Jabłońska-Deptuła E., Legenda polska: Kościół – religia – naród 1764–1864, Warszawa 2015.
Kośmiński S., Słownik lekarzów polskich, Warszawa 1888.
Krajewski M., Nowy słownik biograficzny ziemi dobrzyńskiej, t. 2, Rypin 2014.
Kubicki P., Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w latach 1861–1915, t. 2, Sandomierz 1939.
Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, red. J. Krzyżanowski, Cz. Hernas, Warszawa 1984.
Makowski S., Juliusz Słowacki, Warszawa 1980.
Mały leksykon politologiczny, red. M. Chmaj, W. Sokół, Lublin 1999.
Mały słownik politologii, red. S. Opara, Toruń 2007.
Nowogórski P., Ksiądz Maciej Smoleński (1832–1899) – a Mazowsza do Domosławic, http://www.zakliczyninfo.pl, dostęp: 26.11.2016.
Olszewski W., Patriotyzm a tolerancja, Toruń 2001.
Pilecki J., Pionierska działalność Tadeusza Samuela Smoleńskiego w dziedzinie egiptologii polskiej, w: Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, red. J. Reychman, Warszawa 1969.
Prus B., Jak więc jest naprawdę?, „Słowo”, 1903, nr 33–34.
Smoleński J., 100 mów pogrzebowych, Warszawa 1890.
Smoleński M., Cztery kościoły w ziemi dobrzyńskiej, Lwów 1869.
Smoleński W., Naród polski w walce o byt, Warszawa 1919.
Stogowska A., Profesor Władysław Smoleński (1851–1926) – darczyńca Towarzystwa Naukowego Płockiego, „Notatki Płockie”, 1996, nr 1.
Święcki T., Jak prof. Władysław Smoleński o mało nie został premierem, „Zeszyty Historyczne” (Paryż), 84 (1963).
Wierzbicka M., Władysław Smoleński, Warszawa 1980.
Wierzbicka M., Władysław Smoleński (1851–1926), w: Historycy warszawscy ostatnich dwóch stuleci, red. A. Gieysztor, J. Maternicki, H. Samsonowicz, Warszawa 1986.
Witkowska A., Adam Mickiewicz, Warszawa 1975.
Z dziejów polskiego patriotyzmu, red. J. Kłoczkowski, Kraków 2007.
