Kategoria mitu w narracji Konstantego Michalskiego CM (1879–1947) o dziejach Europy pierwszej połowy XX w.
Konteksty biograficzne i wychowawcze
Abstrakt
Obecność kategorii mitu w twórczości ks. Konstantego Michalskiego obecna jest w dwóch wymiarach. Pierwszy ma miejsce w uprawianej przez niego filozofii dziejów i opisie dziejów mitu niemieckiego narodowego socjalizmu. Drugi wymiar to wkład w rozwój teoretycznych podstaw kategorii mitu, w tworzenie jej struktury (wyłonienie podstawowych elementów). Koncepcja ta wyłania się na kanwie krytycznych analiz nazizmu, polemiki z jego twórcami oraz z odniesieniami do wychowania jako obszaru wdrażania w życie społeczne mitu totalitarnej ideologii. Nieodłączną kwestię narracji o micie nazizmu są biograficzne konteksty jej autora. Michalski jako humanista, wychowanek niemieckiej szkoły podstawowej brutalnie germanizującej polskie dzieci, później więzień obozu w Sachsenhausen, zadaje sobie obowiązek śledzenia, analizowania i komentowania zmian kulturowych i ich uwarunkowań: mitów w postaci totalitaryzmów, ale także wielkich, konstruktywnych mitów kultury. Szczególnym przykładem jest mit kultury katolickiej, jako propozycja mitu polskiego, mitu na (prze)trwanie komunizmu.
Downloads
Bibliografia
Boużyk M. M., Świadomość mityczna, „Studia Bobolanum”, 1 (2005) s. 37–58.
Kiereś H., Mit, w: Powszechna encyklopedia filozofii, red. A. Maryniarczyk, t. 7, Lublin 2006, s. 279–290.
Konopczyński W., Pod trupią główką, „Tygodnik Powszechny”, 3 czerwca 1945.
Kostkiewicz J., Humanistyczna pedagogika społeczna jako pogranicze i obszar wspólny z katolicką nauką społeczną, „Polska Myśl Pedagogiczna”, 2 (2016) s. 51–81.
Kostkiewicz J., Krytyka filozoficznych podstaw rasizmu i narodowego socjalizmu w pracach Konstantego Michalskiego z lat 30-tych xx wieku, w: „Filozofickémyslenie v stredoeurópskom priestore – tradície a súc’asnost’, red. Z. Plašienková, V. Leško, B. Szotek, Košice 2011, s. 353–363.
Krieck E., Die Idee des dritten Reich in der Geistesgeschichte, „Volk im Werden”, 1934, nr 3.
Kronika Sichowska, własność J. Popielówny, w: A. Usowicz, Życie i dzieła ks. Konstantego Michalskiego, w: tenże, Zbieracze złotych kłosów, Kraków 2012.
Michalski K., Dokąd idziemy, „Znak”, 1946 nr 1, s. 4–25.
Michalski K., Dokąd idziemy, w: Michalski K., Nova et vetera, Kraków 1998.
Michalski K., Gasnące blaski, Kraków 1934.
Michalski K., Gasnące blaski, w: Michalski K., Nova et vetera, Kraków 1998, s. 468–479.
Michalski K., Kościół wobec narodowego socjalizmu, Kraków 1934.
Michalski K., Nieznanemu Bogu, w: Michalski K., Nieznanemu Bogu, Kraków 1936.
Michalski K., Resurectio et vita, w: Michalski K., Nieznanemu Bogu, Kraków 1936.
Michalski K., Tomizm wobec współczesnej filozofii dziejów, odbitka z Księgi Pamiątkowej Międzynarodowego Kongresu Filozofii Tomistycznej w Poznaniu 1934 rok, Gniezno 1935.
Michalski K., Trzy mity, w: Michalski K., Nieznanemu Bogu, Kraków 1936.
Michalski K., Współczesna Cerkiew rosyjska, „Przegląd Współczesny” 1924, nr 23, s. 341–369.
Nestle W., Vom Mythos zum Logos, Stuttgart 1942.
Rembierz M., Wielkie mity kultury i groźne mity ideologii w interpretacji Konstantego Michalskiego, w: Mit. Historia. Kultura, red. J. Skoczyński, Kraków 2012.
Skrzyniarz R., Tworzenie bibliotek jako działalność wspierająca wychowanie ku niepodległej Rzeczypospolitej, „Polska Myśl Pedagogiczna”, 1 (2015), s. 161–174.
Usowicz A., Ksiądz Konstanty Michalski, „Przegląd Filozoficzny”, 44 (1948) nr 1, s. 428–435.
Usowicz A., Życie i dzieła ks. Konstantego Michalskiego, w: tenże, Zbieracze złotych kłosów, Kraków 2012.
Żyję. Wybór odpowiedzi na ankietę ks. prof. Konstantego Michalskiego z 1945 roku, skierowaną do byłych więźniów politycznych z czasów okupacji niemieckiej, red. E. Formicki CM, B. Sieńczak CM, W. Umiński CM, A. Witalis-Zdrzenicka, Kraków 2012.
